عدم‌تفكيك زباله‌هاي خشك و تر باعث رشد شغل‌هاي كاذب و تجارت غيرقانوني طلاي كثيف شده است؛ فرايندي كه علاوه بر ايجاد چهره نامناسب براي شهرهاي بزرگ كشور، موجب بروز مشكلات زيستي و بهداشتي براي عده‌اي از شهروندان و در نهايت بخشي از جامعه مي‌شود. مطالعات صورت گرفته در مركز مطالعات و پژوهش شهرداري تهران كه چنين نتيجه‌اي را به‌دنبال داشته، مبين اين نكته است كه زباله‌هايي شامل ظروف پلاستيكي، شيشه، كارتن و كاغذ، زائده‌هاي فلزي ازجمله آهن، آلومينيوم و غيره و حتي زباله‌هاي الكترونيك از جذابيت اقتصادي مناسبي برخوردارند و عدم‌تفكيك زباله از مبدأ توسط شهروندان موجب بروز آسيب‌هاي اجتماعي و رواج مشاغلي چون زباله‌گردي در تهران و بسياري از شهرهاي بزرگ مي‌شود.
تماس‌هاي شهروندان با سامانه137 به‌منظور ساماندهي زباله‌گردهاي پايتخت در طول سال‌هاي گذشته اگرچه روند كاهشي داشته‌است، همچنان بسياري از شهروندان از مديريت شهري براي مقابله با اين آسيب اجتماعي استمداد مي‌جويند. شهردار منطقه 18نيز از وجود مركز تقي‌آباد در جنوب غرب تهران خبر مي‌دهد كه مركز استقرار و بورس مبادلات زباله‌هاي خشك ارزشمند پايتخت است. وحيد نوروزي تخمين مي‌زند كه بيش از هزار و 500نفر در تهران مشغول جمع‌آوري زباله‌هاي خشك ارزشمند باشند و از اين راه درآمد خوبي هم به‌دست مي‌‌آورند.
به گفته وي، تلاش عمده در ساماندهي اين گروه كه به‌صورت غيرقانوني به جمع‌آوري پسماند خشك در تهران مشغول هستند، صورت گرفته است.وي همچنين از فرهنگ‌سازي در ميان زباله‌گردهاي پايتخت خبر داد و گفت: در هر صورت اين عده نيز به‌دليل معاش زندگي و تأمين هزينه‌هايشان در شرايطي غيربهداشتي به جمع‌آوري زباله مشغول هستند و از سود حاصل از اين كار بهره مي‌برند، بنابراين رويكرد قهري با اين افراد تاكنون نتيجه‌اي نداشته و تلاش مي‌شود با فرهنگ‌سازي، ميزان هزينه‌هاي اجتماعي را كم كرده و به‌گونه‌اي اين افراد را وادار به همكاري بيشتر كنيم. به گفته شهردار منطقه18 با توجه به اينكه برخورد قضايي و انتظامي با اين افراد موفقيت آميز نبوده و منجر به كاهش تجارت غيرقانوني پسماند خشك نشده است، از اين‌رو گام مهم براي برچيدن اين آسيب جدي اجتماعي، توجه بيشتر شهروندان به تفكيك زباله در مبدأ است. آنگونه كه نوروزي معتقد است، با نهادينه شدن فرهنگ تفكيك زباله از مبدأ، دستكم بخشي از افرادي كه هم‌اكنون براي جمع‌آوري زباله در سطح شهر به شكل غيربهداشتي به زباله‌گردي مي‌پردازند، از چرخه فعاليت خطر‌آفرين حذف مي‌شوند.
- رونق تجارت طلاي كثيف
زباله‌گردي سال‌هاست به‌عنوان معضلي اجتماعي و بهداشتي در سطح شهر تهران شكل گرفته‌است. تجارت طلاي كثيف و بي‌توجهي به تفكيك زباله از مبدأ باعث رونق مشاغل كاذبي مانند زباله‌گردي در شهر تهران و بسياري از شهرهاي بزرگ كشور شده است. با وجود تلاش گسترده شهرداري تهران و نيروي انتظامي همچنان اين معضل و آسيب اجتماعي نتوانسته در شهر تهران كنترل شود. نگاه آسيب‌شناسانه به اين پديده بيانگر اين نكته است كه هر شهر با تصاوير عمومي شهروندانش مي‌تواند براي خود اعتبار كسب كند. ترديدي نيست كه زباله‌گردها باعث زشت شدن چهره عمومي شهر مي‌شوند؛ هر چند آنها از اينكه در ميان زباله‌ها به‌دنبال اشياي بازيافتي باشند احساس بدي نداشته باشند. اما بسياري از شهروندان شهر با ديدن اين تصاوير تحت‌تأثير قرار مي‌گيرند. ترديد نيست كه فعاليت اين افراد مانند كودكان كار و خيابان موجب آلوده‌شدن و زشت‌شدن سيماي شهري مي‌شود. بنابراين بايد براي ساماندهي آنان و ايجاد ظاهري مناسب برايشان چاره‌اي انديشيد.
- زباله‌هاي ارزشمند در شهرهاي اروپايي
بسياري از كشورهاي اروپايي براي سود حاصل از زباله‌هاي ارزشمند خشك برنامه‌هاي مشخصي دارند. پارلمان اتحاديه اروپا به‌منظور ساماندهي توليد و بازيافت زباله‌هاي خشك، قصد دارد تا سال 2020سالانه 115ميليارد يورو درآمد كسب كند.
به گزارش يورونيوز 503ميليون نفر در اروپا زندگي مي‌كنند كه 70درصد آنها يعني 350ميليون نفر در شهرهاي بالاي 5هزار نفر حضور دارند. 23شهر اروپا بيش از يك ميليون نفر جمعيت دارند و 345هزار نفر در شهرهاي بالاي 100هزار نفر زندگي مي‌كنند. اين در حالي است كه تنها 7درصد جمعيت اروپا در شهرهاي بيش از 5ميليون نفر زندگي مي‌كنند. از اين‌رو توليد زباله خشك در اين شهرها، باعث بروز نگراني ميان سياستگذاران اروپايي شده است. به درخواست مديران شهري شهرهاي بزرگ، پارلمان اروپا مصوبه‌اي را به تصويب رساند كه تا سال 2020توليد زباله‌هاي پلاستيكي در سطح اين اتحاديه ممنوع شود. البته اروپا پس از چين دومين توليد‌كننده زباله‌هاي پلاستيكي در جهان است.
نظر شما